W oparciu o dane cenzusu przeprowadzone-
go w 2006 przez CSO, liczba Polaków za-
mieszkujących Irlandię wyniosła 63 tysiące. Aż
29 % zamieszkiwało Dublin i jego okolice.
Przeważającą grupą wiekową były osoby mię-
dzy 29 a 35 rokiem życia. Wraz z falą recesji
i znacznym spowolnieniem gospodarczym,
przytoczone dane i liczby uległy zmianom.
Wiąże się to głównie z zastojem w sektorze
budowlanym i przemyśle wytwórczym, gdzie
była zatrudniona ponad połowa mężczyzn za-
trudnionych w Irlandii.
Szmaragdowa Wyspa przyciąga swoim urokiem nie tylko tłumy turystów. Od wielu lat Irlandia dla tysięcy emigrantów z Europy Centralnej i Wschodniej jawi się jako drugi dom i oaza bezpiecznej pracy. 1 maja 2004 Polska stała się pełnoprawnym członkiem europejskiej rodziny a Republika Irlandii otworzyła bez żadnych ograniczeń rynek pracy i gościnne podwoje dla „nowych Europejczyków”. Zielona Wyspa stała się ‘mekką’ dla dziesiątków tysięcy Polaków. Pomimo niesprzyjających warunków ekonomicznych i kurczącego się rynku pracy, polska społeczność wciąż się rozwija, organicznie wrastając w tkankę irlandzkiego społeczeństwa. Podstawowymi narzędziami komunikacji stały się portale takie jak Gazeta.ie, Nadajemy.ie, Wyspa.ie, PolishExpress.ie czy Polonie.eu, które oferują serwisy informacyjne na temat prawa pracy, podatków, zasiłków, turystyki i rekreacji. W połączeniu z rządowymi witrynami, dostępnymi również w języku polskim, tworzą rzetelny przewodnik po irlandzkich realiach. Do tego również należy zaliczyć Near90 FM z polskimi audycjami prowadzonymi przez Tomasza Wybranowskiego, redaktora Polskiego Kuriera, oraz 103.2 Dublin City FM z Jackiem Jaszczykiem i DJ Siwym. Od 2008 działa ITVE.pl, pierwsza internetowa telewizja Polonii na Zielonej Wyspie. Na arenie prasowej istnieje grupa tygodników z ustabilizowaną pozycją: The Polish Times (dawniej Gazeta Polska), Kurier Polski i Nasz Głos. Do tego należy wymienić aktywnych działaczy takich jak Anna Paś (Forum Polonia, Polski Express), Emilia Marchelewska (Forum Polonia, Cairde) i Barnaba Dorda (Forum Polonia, SIPTU), którzy współorganizują kulturalno społeczne wydarzenia jak i radzą w zakresie prawa pracy i pomocy socjalnej. Na Zielonej Wyspie działa kilka organizacji i stowarzyszeń, które tworzą podwaliny dla irlandzko-polskiej integracji. Jednym z ich założeń jest dbanie o rozwój kulturalny przez promocje rodzimych jak i lokalnych talentów. W samym Dublinie działa kilka takich ośrodków, m.in.Towarzystwo Irlandzko Polskie – TIP (Irish Polish Society IPS) Polski Ośrodek Społeczno Kulturalny POSK, Forum Polonia, Art Waves, Polska Społeczność w Irlandii (the Polish Community in Ireland), Mad Art Studio, D-Light Studios jak i Centre for Creative Practices prowadzone przez zdobywczynię nagrody Social Entreprenuers 2006, Monikę Sapielak, która kieruje także Art Polonią. D-Light Studios założyła znana fotograf mody Agata Stoińska. W dorobku obu wspomnianych znalazły się warsztaty, koncerty jak i przedstawienia. Najstarszym stowarzyszeniem polonijnym na Wyspie jest Stowarzyszenie Polsko-Irlandzkie (the Irish Polish Society), które założono w 1979 r. Bodźcem do formalnego utworzenia Towarzystwa był przyjazd Papieża Jana Pawła II do Irlandii. Był to czas, kiedy w Irlandii nie istniała żadna ofi-
cjalna polska instytucja ani placówka dyplomatyczna. Po wprowadzeniu stanu wojennego w Polsce, Towarzystwo zorganizowało szeroko zakrojoną pomoc dla Polski (lata 1981-1983). Wówczas założono fundusz „Aid to Poland”, którego celem było wspieranie rodaków w kraju. Dzięki wspólnym wysiłkom wysłało 20 kontenerów z lekami, materiałem sanitarnym, środkami pierwszej pomocy, żywnością i odzieżą. Spotkania członków Towarzystwa początkowo odbywały się bardzo sporadycznie. Ich liczba ograniczyła się do zaledwie kilku wraz z nielicznymi nabożeństwami odprawianymi w języku polskim. Sytuacja zmieniła się zasadniczo w 1986 roku. Zakupiono i wyremontowano budynek gregoriański przy Fitzwilliam Place w Dublinie. Stało się to możliwe dzięki zapisowi w testamencie Wandy Petroneli Brown, Polki, która wyszła za mąż za Irlandczyka i osiedliła się w Irlandii po 1-ej wojnie światowej. Dom Polski – otwarty w 1987 roku – stał się siedzibą Towarzystwa. Statutowym celem organizacji jest rozwijanie zainteresowania historią, dziedzictwem kulturowym, sztuką, tradycją i życiem społeczno –gospodarczym Polski, a także rozwój wszelkiego rodzaju współpracy między narodami. Pierwszym przewodniczącym zarządu Stowarzyszenia Polsko-Irlandzkiego był jeden z jego założycieli Jan Kamiński. Obecnie przewodniczącym zarządu Stowarzyszenia jest Martin Reynolds, wiceprzewodniczącą Anna Szewc, sekretarzem Krzysztof Kiedrowski zaś Jan Kamiński pozostaje członkiem zarządu. Program działalności obejmuje spotkania, odczyty, wystawy, koncerty, projekcje filmów, dyskusje. Wiele wydarzeń organizowano przy udziale Trinity College, Dun Laoghaire College of Art, Design & Technology oraz Ambasady Polskiej w Dublinie. Wśród gości IPS znaleźli się Prof. Wawrzyniec Konarski, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego, John O’Conor, wybitny irlandzki Pianista, aktor Jan Englert, wicepremier Irlandii Mary Harney oraz Paweł Soroka, koordynator Polskiego Lobby Przemysłowego. W siedzibie Stowarzyszenia z inicjatywy Bogdana Węgrzynka, dynamicznego animatora działań kulturalnych i społecznych w Irlandii – zorganizowano również wystawę fotografii artystycznej Kamy Trojak z Malborka. Polacy stali się nieodłącznym elementem społeczno-kulturalnego krajobrazu Szmaragdowej Wyspy. Ich życie i praca nie tylko przyczynia się do rozwoju Irlandii ale również wzbogaca polską kulturę i sztukę.
Anna Pośpieszyńska